مثال ۱- سیروان به هژار میگوید دوچرخه ات را که دیده بودم میخواهم از تو بخرم .
سیروان در مهاباد و هژار در سنندج هست . هژار میگوید قبول کردم و آن را به مبلغ
۱۲۰هزار تومان به تو فروختم.
در این قرارداد زمانی برای اجرای تعهد معین نشده و نیز تعیین زمان انجام به اختیار
متعهد له واگذار نشده است پس موعد تادیه تابع عرف و عادت است.
ماده ۲۲۰ قانون مدنی
مثال ۲- سوران به شینه میگوید امروز صندلی هایت را به من قرض بده و بعد از مهمانی
برایت میاورم. در حقیقت منظور سوران عاریه است ولی بر مبنای عرفی آن حمل میشود.
ماده ۲۲۴ قانون مدنی : الفاظ عقود محمول است بر معانی عرفیه
مثال ۳- هیمن به ریوبار (تعمیر کار کفش) میگوید که تا ساعت ۵ باید کفس او را آماده کند
و ریوبار قبول میکند که تا ساعت ۵ کفش را به او تحویل دهد. ولی ریوبار بر اثر مسامحه
کفش را تا ساعت ۵ آماده نمیسازد .هیمن بر اثر این مسامحه ریوبار امضای قرارداد
پرسودی را از دست میدهد . آیا ریوبار مسول جبران خسارت هیمن است؟
انجام ندادن تعهد برای ضرری ایجاد مسئولیت میکند که به دیده عرف جبران آن لازم است
پس تنها ضرری باید جبران شود که ورود آن برای متعهد عرفا قابل پیشبینی باشد در این
مثال عرف تعمیر کار کفش را مسول جبران چنین ضرری نمیداند و را بطه سببیت بین عدم
انجام تعهد و ضرر را کافی نمی بیند.
ماده ۲۲۱ قانون مدنی
مثال ۴- فروشنده خانه ای در برابر خریدار تعهد میکند که ظرف یک ماه برق و تلفن مورد
معامله را فراهم سازد و در صورت تخلف نیمی از ثمن را به عنوان وجه التزام به خریدار
برگرداند .اگر این تعهد را روز بعد از پایان ماه انجام دهد آیا باید وجه التزام را بدهد؟
هرگاه غفلتی که سبب ورود خسارت شده عرفا قابل اغماض باشد جبران آن نیز موجب
تنگدستی واردکننده زیان شود دادگاه میتواند در میزان آن تخفیف دهد.
بند ۲ ماده ۴ قانون مسولیت مدنی
مثال ۵- قراردادی در اول تابستان بین کشاورز و صاحب تراکتور برای شخم زمین جهت
کشت غله منعقد میگردد. در حالی که هنگام عقد هنوز زراعت موجود در آن زمین نرسیده
است .متعهد باید تعهد خود را در چه زمانی انجام دهد؟ چرا؟
عرف و عادت حکم میکند که متعهد تعهد خود را در پاییز و پس از برداشت محصول موجود
در زمین ایفا کند نه بلافاصله پس از تشکیل عقد.
ماده ۲۲۵ قانون مدنی
ادامه مطلب
