محمدرضا متین فر
 
وکیل پایه یک دادگستری و مدرس دانشگاه
کی از اصول مهم دادرسی عادلانه دعوت ازکسی است که از اوشکایتی صورت گرفته است.شخصی که دیگری ادعا می کند حقی علیه اودارد باید ازاین شکایت ودعوایی که علیه اوطرح شده است آگاه شود تادرصورت امکان از خود دفاع کند. ازقدیم معروف بوده است که یک طرفه نباید قضاوت کرد.

قاضی نمی تواند صرفاً به استناد به اسناد وگفته های یکی ازطرفین دعوی حکمی براساس موازین عدالت صادرکند. به همین خاطر مطلع ساختن شخص ازشکایتی که علیه اوصورت گرفته یکی از موارد مهمی است که هر دستگاه قضائی باید آن را رعایت کند و فقط مختص به دستگاه قضائی کشور مانیست ؛ درتمام دنیا باید رعایت شود.

ابلاغ: درلغت به معنای رسانیدن (نامه یا پیام) آمده است.

ابلاغ را می توان مطلع ساختن مخاطب ازمفاد ورقه قضائی مطابق تشریفات قانونی تعریف نمود.

(شمس ،عبداله،آ.د.م.، جلد2ص83 )

ابلاغ بردو نوع است: واقعی و قانونی

ابلاغ هنگامی واقعی است که مأمور ابلاغ اوراق قضایی راطبق تشریفات قانونی به شخص مخاطب درمورد اشخاص حقیقی،یا به شخصی که صلاحیت دریافت ورقه را دارد در مورد اشخاص حقوقی، تحویل داده و رسید دریافت کند. ابلاغ هنگامی قانونی است که تسلیم اوراق قضایی به اشخاص یادشده امکان پذیر نبوده وآگاه کردن آنان از مفاد ورقه مطابق تشریفات تمهیدهای دیگری که درقانون پیش بینی شده است انجام شود.


نحوه وچگونگی ابلاغ اوراق قضایی جهت اطلاع مأمورین محترم ابلاغ قضائی

ابلاغ مطابق ماده 68 قانون آئین دادرسی مدنی:

«مأمورابلاغ مکلف است حداکثرظرف دو روز اوراق رابه شخص خوانده تسلیم کند ودربرگ دیگراخطاریه رسیدبگیرد.درصورت امتناع خوانده ازگرفتن اوراق، امتناع او را دربرگ اخطاریه قید واعاده می نمایند.

تبصره 1: ابلاغ اوراق درهریک ازمحل سکونت یا کار به عمل می آید.برای ابلاغ درمحل کارکنان دولت و مؤسسات مأمور به خدمات عمومی وشرکتها اوراق به کارگزینی قسمت مربوط یا نزدرئیس کارمند مربوط ارسال می شود.اشخاص یادشده مسئول اجرای ابلاغ می باشد و بایدحداکثر به مدت ده روز اوراق را اعاده نمایند،درغیر این صورت به مجازات مقرر در قانون رسیدگی به تخلفات اداری محکوم می گردند.

تبصره2: درمواردی که زن درمنزل شوهر سکونت ندارد ابلاغ اوراق درمحل سکونت یا محل کار او به عمل می آید.»

نکته اول: اصل برلزوم مؤکد ابلاغ واقعی است وابلاغ قانونی خلاف اصل وبه نوعی یک استثناء است. بنابراین مأمور ابلاغ تلاش عرفی خودرا جهت ابلاغ اوراق قضایی به شخص مخاطب معمول می دارد ودرصورت عدم دسترسی به مخاطب، ابلاغ قانونی بلامانع خواهدبود.

نکته دوم: چنانچه کارمند دولت یاکارمند مؤسسات مأمور به خدمات عمومی یا کارمندشرکتهای دولتی شخصاً طرف دعوی باشند، ابلاغ اوراق فقط به قسمت کارگزینی یا رئیس کارمند مزبور ممکن است ومسئول مزبور مکلف است تا سریعاً اخطاریه را به رؤیت و اطلاع کارمند مخاطب برساند، بنابراین دراین نوع ابلاغ دوبرگ اخطاریه تحویل مسئول مذکور می گردد.( ابلاغ واقعی)

نکته سوم:ابلاغ به رؤسا یا به قسمت کارگزینی در ادارات دولتی یا مؤسسات خدمات عمومی وشرکتهای دولتی صرفاً درساعات اداری رسمی مقدور است بنابراین ابلاغ قضائی پس ازاتمام ساعات اداری رسمی و روزهای تعطیل مقدور نیست و غیر قانونی است.

نکته چهارم: (نحوه ابلاغ): حسب بند 4 بخشنامه شماره 11000/84/1- 28/ 8/ 84 ریاست محترم قوه قضائیه مدیران دفاتر مراجع قضائی مکلفند تا اوراق قضایی مرتبط باکارمندان فوق را ازطریق ارسال مستقیم به مسئولین مصرحه مذکور درتبصره یک ماده قانونی ابلاغ ودر ذیل اخطاریه، رسید اخذ نمایند و از ارسال اوراق به واحد ابلاغ خودداری شود. بدیهی است مسئول موصوف مکلف است تا امرابلاغ راصحیحاً انجام ونسخه ثانی آن را جهت ضبط در پرونده به شعبه صادرکننده اخطاریه ارسال نماید.

نکته پنجم: اگردرابلاغات دعاوی کیفری، احضار شونده سواد نداشته وخادمین وبستگان باسواد وی نیز حضورنداشته باشند، مأمور ابلاغ مکلف است مضمون احضارنامه رامطابق ماده 114قانون آئین دادرسی کیفری درحضور دونفرشاهد(باذکر مشخصات شهود) به احضار شونده ابلاغ و از احضار شونده اثر انگشت اخذ نماید، درصورت امتناع احضارشونده مراتب امتناع وی رادر ذیل احضاریه درج واحضاریه رادرمحل الصاق ونسخه ثانی راعودت می نماید ودرصورت عدم حضور دونفر شاهدیاعدم همکاری شهود گواهی مأمور دایر بر ابلاغ و تفهیم اهمیت مفاد احضاریه به مخاطب و اخذ اثر انگشت از وی کفایت می نماید.

نکته ششم: ازآنجا که درباب ابلاغ اوراق دعاوی حقوقی به اشخاص بیسواد ، تکلیفی درقانون جدید مقررنشده لذا با عود به قانون سابق ومطابق ماده 92 آئین دادرسی مدنی مصوب سال 1318 ، اخذ اثرانگشت ازمخاطب وتفهیم مفاد اخطاریه بدون حضور شهودکفایت می نماید.

نکته هفتم: چنانچه مأمور ابلاغ متوجه شود که اتفاقاً مخاطب اخطاریه طفل صغیریامجنون(دیوانه)یا مختل المشاعرظاهری یا عقب افتادگی ذهنی می باشد بایستی حسب مورد اخطاریه رابه ولی یا قیم یا نماینده قانونی اوابلاغ نمایدزیرا ابلاغ به مخاطب صغیریامجنون یا مختل المشاعرآثار قانونی ندارد.

نکات مربوط به تبصره 2 ماده 68:

نکته اول: مأمور ابلاغ باید توجه داشته باشد چنانچه به محلی مراجعه نماید واتفاقاً خواهان وخوانده دریک محل حضور واحیاناً بایکدیگر نسبتی نیز داشته باشند بایستی لزوماً ازابلاغ اوراق به طرف مقابل دعوی خودداری نموده وحتی الامکان ازطریق ابلاغ به سایر اشخاص ذی سمت قانونی امر ابلاغ راسامان بخشد. مانند دعوای طلاق ازســوی شوهــر اقامه شده درحالــــی که زن درمنـزل شوهــر قــرار دارد دراینصــورت ابـلاغ اوراق

قضائی مربوط به زن که درمحل حضور ندارد ومأمور ابلاغ اشتباهاً به شوهر مخاطب اخطاریه را ابلاغ نماید به جهت آنکه ذینفع در دعوای مطروحه محسوب می شود ابلاغ غیر قانونی خواهدبود.( ماده 91ق.س.آ.د.م)

نکته دوم: اگر زن شوهردار درمنزل شوهرخویش حضورندارد اوراق قضایی رامی توان درمحل سکونت مستقل وی یا محل کار ابلاغ نمود.

*نکته بسیارمهم :کلیه ابلاغهای اوراق قضایی باوحدت ملاک ازماده 64 ق.آ.م.و به لحاظ ضرورت تدارکات دفاع، می بایستی حداقل7 روزقبل از حلول جلسه دادرسی مقرربه مخاطب ابلاغ شود زیرا مقنن باصراحت قانونی فرجه 5 روزه راجهت ابلاغ قضائی تعیین نموده که با عدم احتساب روز ابلاغ و روز اقدام وضرورت پایان روز ششم، امکان ابلاغ اوراق قضایی قبل از حلول روزهفتم مقدورنیست. بنابراین مأمورین ابلاغ توجه نمایند تاموجبات تجدیدجلسه دادرسی فراهم نگردد.

مثال:چنانچه وقت رسیدگی پرنده ای20/10/90 تعیین شده باشد ابلاغ اخطاریه در14/10/90 صحیح است اگر درتاریخ 14/10/90 ابلاغ شود اشکال دارد و موجب تجدیدوقت رسیدگی می شود.

ماده 69:

«هرگاه مأمور ابلاغ نتواند اوراق رابه شخص خوانده برساند باید درنشانی تعیین شده به یکی ازبستگان یاخادمان اوکه سن و وضعیت ظاهری آنان برای تمیز اهمیت اوراق یادشده کافی باشد ابلاغ نماید ونام وسمت گیرنده اخطاریه رادرنسخه دوم قید وآن را اعاده کند.»

نکته1: هرچند درماده مذکور به اخذ رسید اشاره نشده معذالک مأمور ابلاغ مکلف به ابلاغ و اخذرسید حسب توضیحات آتی می باشد:

کلمه بستگان شامل تمامی بستگان نسبی یا سببی می باشند.

بستگان : 1- پدر ومادر و اولاد و اولاد اولاد.

2- اجداد وبرادر وخواهر واولادآنها

3- عموها وعمه ها ودایی ها وخاله ها و اولادآنها.

بستگان سببی: شامل زن و شوهر تمامی نسبتهای مذکور باهمسر مخاطب می باشد.

نکته 2:ابلاغ اوراق به بستگان وخادمان باید درمحل اقامت خوانده صورت گیرد.

نکته 3: الزامی است که مأمور ابلاغ سلسله مراتب ابلاغ به اشخاص یادشده را رعایت کند. یعنی ابتدا شخص مدعی علیه ودر صورت نبود وی بستگان وبعد خادمان.

نکته 4:حضور فیزیکی بستگان در زمان ومحل ابلاغ کافی است ولزومی به احراز محل اقامت دائمی یا موقت بستگان وجود ندارد.

نکته 5: باورهای غلط: ابلاغ اوراق به اشخاصی چون: همسایه ، دوست، آشنا، مغازه دار، کاسب محل، روحانی محل، معتمدمحل ومستاجر غیرقانونی وموجب تجدیدجلسات دادرسی ومسئولیت مأمورابلاغ خواهد بود.

نکته 6: توجه داشته باشید چنانچه نشانی خواهان و خوانده یا شاکی ومتهم دریک محل ذکر شده و قرابت نسبی یا سببی فی مابین مخاطبین محرز است ، به هیچ عنوان نبایستی اوراق قضائی طرف مقابل را تحویل ذینفعان یا بستگان طرف مقابل دعاوی نمود.

نکته 7: منظور از ذکرنام گیرنده صرفاً نام کوچک نمی باشد بلکه نام خانوادگی وسمت گیرنده (نسبت به خویشاوندی یا خدمه) می بایستی صراحتاً قید شود.

نکته 8: بهترآن است که به جهت جلوگیری از ادعای جعل وگزارش خلاف واقع، مأمورین ابلاغ پس از احراز سمت مخاطب حتی الامکان مقرر نماید تا مخاطب باسواد نام و نام خانوادگی وتاریخ رؤیت اخطاریه وسمت خویش راشخصاً درنسخ اخطاریه یا احضاریه درج نماید.

نکته 9: بهتر آن است که مأمور ابلاغ اخطاریه و اوراق قضائی به بستگان خویش ویا افرادی که دعوای مدنی یاجزایی مطروحه در دادگستری دارند، خودداری وباذکر علت آن را به مسئول دایره ابلاغ تحویل نموده تاشخص دیگری مأمور ابلاغ شود.(106 ماده ق سابق آ.د.م)

نکته10: منظور از ذکرنام کلمه«خادم» افرادی هستند که بااجازه مخاطب به نحوی ازانحاء متصدی امور شخصی وی باشند مانند: مباشر، میرزا، کاتب، منشی، سرایدار ونگهبان وافرادی ازقبیل رعیت یا کشاورز اگر رابطه مستقیم خادم ومخدومی نداشته باشند مفهوم مدنظرمقنن محسوب نمی گردند.

نکته11: تمیز و اهمیت اوراق قضائی اینکه افراد مذکور قوه تشخیص دارندیاخیر؟به تشخیص مأمور ابلاغ است.

ماده 70:

« چنانچه خوانده یا هریک ازاشخاص یادشده درماده قبل درمحل نباشندیا ازگرفتن برگهای اخطاریه استنکاف کنند، مأمور ابلاغ این موضوع رادرنسخ اخطاریه قیدنموده نسخه دوم رابه نشانی تعیین شده الصاق می کند وبرگ اول راباسایر اوراق دعوا عودت می دهد.دراین صورت خوانده می تواند تاجلسه رسیدگی به دفتر دادگاه مراجعه وبا دادن رسید، اوراق مربوط رادریافت نماید.»

نکته1: اصل برلزوم ابلاغ واقعی است وابلاغ قانونی واخطاریه الصاقی استثناء است.

نکته 2: درصورت عدم حضور مخاطب یا عدم حضور بستگان یا خادمان وی یا استنکاف مخاطب یا بستگان یا خادمان وی از اخذ اخطاریه ، مأمور ابلاغ مکلف است نسخه ثانی اخطاریه(نسخه کاربنی) رابا چسب نواری به محل مذکور دراخطاریه بچسباند ونسخه اول اخطاریه راباذکرنوع ابلاغ به مرجع قضائی عودت دهد.

نکته 3: فقط اخطاریه به محل الصاق وباچسب نواری چسبانده می شود وسایر اوراق منضمه به مرجع قضائی عودت داده می شود.

*تذکاریه1: باورهای غلط: ازگذاشتن اخطاریه یا احضاریه لای درب ورودی وانداختن اخطاریه داخل حیاط یا آپارتمان یا محوطه ویا راهروهای مجتمع آپارتمانی بپرهیزد وصرفاً اخطاریه را به محل درب ورودی اصلی تعرفه شده با چسب نواری بچسباند.

تذکر2: تاآنجا که امکان دارد اخطاریه های مربوط به وکلاء الصاق نشود.

نکته 4: دراظهارنامه نیز نسخه ای از اظهارنامه به محل مندرج درستون نشانی مخاطب الصاق می شود.

نکته 5: درصورتی که مأمور ابلاغ استنکاف یا عدم حضور مخاطب یابستگان مخاطب رادرنسخ اخطاریه قید نماید امانسخه دوم رادرمحل مذکور الصاق ننماید ویااینکه از زیر یا لای دربه داخل محل بیندازد ابلاغ صحیح نخواهد بودبلکه آنچه منظور نظر قانونگذار است الصاق است والصاق به مفهوم چسباندن اخطاریه به محل نشانی

مخاطب محسوب می شود که عموماً باچسب نواری مقدورخواهد بود(ماده 94 س.آ.د.م)

ماده 72:

«هرگاه معلوم شود محلی راکه خواهان دردادخواست معین کرده است نشانی خوانده نبوده یا قبل ازابلاغ تغییرکرده باشد ومامو هم نتواند نشانی او راپیداکند باید این نکته را دربرگ دیگر اخطاریه قیدکند وظرف دو روز اوراق راعودت دهد. دراین صورت برابرماده 54 رفتارخواهد شدمگر درمواردی که اقامتگاه خوانده برابرماده 1010 قانون مدنی تعیین شده باشدکه درهمان محل ابلاغ خواهد شد.»

نکته1: توجه داشته باشید درصورتی که اخطاریه یا احضاریه دارای سابقه ابلاغ به مخاطب باشد ومخاطب متعاقباً نقل مکان نماید یا اساساً به هردلیل متعاقباً شناسایی نشود مأمور ابلاغ بایستی براساس سابقه ابلاغ ومطابق ماده 79 نسخه ثانی(کاربنی) اخطاریه رابه محل مورد نظر الصاق نماید وازعودت نسخ اخطاریه مطابق متن ماده 72جداً بپرهیزد زیرا فردی که سابقه ابلاغ داشته باشد درصورت تغییرمکان مکلف به اعلام آدرس جدید به مرجع قضایی است درغیر اینصورت همان آدرس سابق ملاک برای امر ابلاغ خواهد بود هرچند ازمحل نقل مکان نموده باشد.بدین منظورکلیه مدیران دفاتر مکلف هستند تادر صورت وجودسابقه ابلاغ مخاطب ، برامر ذکر مراتب درحاشیه اخطاریه صادره ازمرجع قضائی یا صدور شماره 2 نظارت کامل نمایند.

نکته دوم: درماده 72 قیدشده «ومأمورهم نتواند نشانی او را پیداکند»بنابراین مأمور مکلف است تادر حدود تلاش عرفی خود درکشف نشانی مخاطب اقدام نماید اماتکلیف مقنن درحدی نیست که مأمور ابلاغ درپی ابلاغ یک اخطاریه تمامی اوقات خودرا مصروف نماید معذالک تلاش عرفی ودرنظرگرفتن وجدان مأمور ابلاغ حکومت اسلامی کفایت می نماید.

نکته سوم: چنانچه دراخطاریه صادره خطاب به مأمور ابلاغ ازناحیه دفتر مرجع قضائی ذکر شودکه مخاطب دارای اقامتگاه انتخابی درقراردادیا اقامتگاه انتخابی برای ابلاغ اوراق دعوی می باشد، مأمور می تواند علیرغم عدم شناسائی مخاطب، نسبت به الصاق نسخه ثانی اخطاریه درمحل تعرفه شده مبادرت نموده ونسخه اول راباذکر نوع ابلاغ( ماده 70) اعاده نماید. بدیهی است عدم شناسایی مخاطب درمحل موجب عدم صحت ابلاغ نخواهد بود.

«ماده 75 در دعاوی راجع به ادارات دولتی وسازمانهای وابسته به دولت ومؤسسات مأموربه خدمات عمومی و شهرداریها

ونیز مؤسسات که تمام یا بخشی ازسرمایه آنها متعلق به دولت است اوراق اخطاریه وضمائم به رئیس دفتر مرجع مخاطب یا قائم مقام او ابلاغ ودرنسخه اول رسید اخذ می شود . درصورت امتناع رئیس دفتر یا قائم مقام او از اخذ اوراق ، مراتب دربرگ اخطاریه قید و اوراق اعاده می شود. دراین مورد استنکاف ازگرفتن اوراق اخطاریه وضمائم وندادن رسید تخلف از انجام وظیفه خواهد بود و به وسیله مدیردفتر دادگاه به مراجع صالحه اعلام و به مجازات مقرر درقانون رسیدگی به تخلفات اداری محکوم خواهد شد.

تبصره : دردعاوی مربوط به شعب مراجع بالا یا وابسته به دولت به مسئول دفترشعبه مربوط یا قائم مقام او ابلاغ خواهدشد.»

نکته 1: چنانچه دعوای مطروحه علیه ادارات مذکور در ماده 75 باشد مأمور ابلاغ صرفاً بایستی کلیه اخطاریه و اوراق قضائی رابه رئیس دفتر مرجع مخاطب یا قائم مقام رئیس دفتر ابلاغ کند وابلاغ اوراق به سایر اشخاص شاغل در اداره صحیح نمی باشد.

*تذکاریه – باورهای غلط:

ابلاغ به رئیس اداره حقوقی یا نماینده حقوقی یا کارگزینی یا دبیرخانه یا سرایدار وآبدارچی ونظافتچی یا اداره حراست ونگهبانی به جهت احتمال بروز تضییع حقوق دولتی کاملاً غلط وغیر قانونی است مگر آنکه رئیس دفتر مرجع مخاطب یا قائم مقام وی کتباً قائم مقام قانونی اداره دولتی ومرجع اخذ ابلاغات قضایی را به اداره ابلاغ یا اجرائیات دادگستری اعلام نماید.

*توجه: مأمورین محترم ابلاغ توجه فرمایندکه اظهارات شفاهی جهت تعیین مرجع ابلاغ کفایت نمی کند ومسئولیت مأمور ابلاغ رامرتفع نمی نماید بنابراین بدون وجود مجوز کتبی ازسوی رئیس دفترمرجع مخاطب یا قائم مقام قانونی وی ازابلاغ اخطاریه یا احضاریه باسایر اشخاص بپرهیزد.

نکته 2: درصورت استنکاف اشخاص مسئول جهت رؤیت اخطاریه مامور ابلاغ حق الصاق اخطاریه را ندارد بلکه مکلف است تامراتب رادرنسخ اخطاریه قید واوراق رابه دفتر مرجع قضایی اعاده می نماید. بنابراین درصورت استنکاف مخاطب ازدریافت اخطاریه،اجرای ماده70والصاق اخطاریه درنوع ابلاغ ماده 75کاربرد ندارد.

در ماده 76 دعاوی راجع به سایر اشخاص حقوقی دادخواست وضمائم آن به مدیر یا قائم مقام او یا دارنده حق امضاء درصورت عدم امکان به مسئول دفتر مؤسسه بارعایت مقررات مواد(68 و69 و72) ابلاغ خواهدشد.

تبصره1: درمورد این ماده هرگاه ابلاغ اوراق دعوا درمحل تعیین شده ممکن نگردد اوراق به آدرس آخرین محلی که به اداره ثبت شرکتها معرفی شده ابلاغ خواهدشد.

تبصره2: در دعوی مربوط به ورشکسته، دادخواست وضمائم آن به اداره تصفیه امور ورشکستگی یا مدیر تصفیه ابلاغ خواهدشد.

تبصره 3: در دعاوی مربوط به شرکتهای منحل شده و دارای مدیر تصفیه نباشد، اوراق اخطاریه وضمائم آن به آخرین مدیر قبل ازانحلال درآخرین محلی که به اداره ثبت شرکتها معرفی شده است ، ابلاغ خواهدشد.»

نکته: منظور ازسایر اشخاص حقوقی، شرکت ها ومؤسسات غیر دولتی هستندکه اوراق قضایی به مدیر یا قائم مقام او یا دارندگان حق امضاء( مطابق اساسنامه شرکت) ودرصورت عدم امکان به مسئول دفتر مؤسسه ممکن خواهد بود بنابراین ابتدا بایستی به مدیریا قائم مقام و سپس به دارندگان حق امضاء و در صورت عدم امکان به مسئول دفتر مؤسسه ابلاغ خواهدشد.

بدیهی است درصورت پذیرش ابلاغ مطابق ماده 68 ق.آ.د.م ابلاغ واقعی ودرصورت استنکاف ازپذیرش اخطاریه مطابق ماده69 ابلاغ قانونی ودرصورت عدم وجود سابقه ابلاغ وعدم شناسایی مخاطب باعودت اخطاریه وضمائم مطابق ماده72 اقدام می گردد.

ماده 79:

«هرگاه یکی از طرفین دعوا محلی را که اوراق اولیه درآن محل ابلاغ شده یا محلی راکه برای ابلاغ اوراق انتخاب کرده تغییر دهدوهمچنین درصورتی که نشانی معین در دادخواست اشتباه باشد باید فوری محل جدید ومشخصات صحیح رابه دفتر دادگاه اطلاع دهد.تاوقتی که به این ترتیب عمل نشده است ، اوراق درهمان محل سابق ابلاغ می شود.»

نکته اول: مأمورین محترم ابلاغ توجه داشته باشند چنانچه مخاطب دارای سابقه ابلاغ باشد ومأمور در مراجعه

مجدد متوجه شودکه وی نقل مکان نموده است یا اساساً به هردلیل شناسایی نشود صرفاً باید نسخه ثانی اخطاریه را الصاق نموده ونسخه اول راباذکر نوع ابلاغ( مطابق ماده 79 دارای سابقه ابلاغ) به مرجع قضایی عودت نماید بنابراین عودت اخطاریه بدون الصاق ومطابق ماده 72 ابلاغ غیر قانونی وموجب تجدیدجلسه دادرسی خواهدبود.

ماده 82: مأمور ابلاغ باید مراتب زیر را درنسخه اول ودوم ابلاغ نامه تصریح وامضاء نماید:

1- نام ومشخصات خود به طور روشن وخوانا.

2- نام کسی که دادخواست به اوابلاغ شده باتعیین این که چه سمتی نسبت به مخاطب اخطاریه دارد.

3- محل وتاریخ ابلاغ باتعیین روز، ماه وسال باتمام حروف.

* موارد مذکور درقانون جنبه الزامی دارد ومأمور ابلاغ بایستی مراعات نماید:

اول: نوشتن نام ونام خانوادگی مأمور باخط خوش وخوانا الزامی است.

دوم: نوشتن نام خانوادگی مخاطب وسمت اوبامخاطب اخطاریه الزامی است.

سوم: نوشتن محل وتاریخ ابلاغ باتعیین روز و سال باتمام حروف الزامی است بنابر این نوشتن تاریخ ابلاغ باعددکفایت نمی نماید وبایستی حتماً باحروف باشد.

چهارم:هرمطلبی که مأمور ابلاغ درنسخه اول اخطاریه قید می نماید باستی باتمام جزئیات درنسخه دوم هم ذکر گردد.

تعریف برخی اصطلاحات کاربردی وذکر مصادیق آن:

تعریف اقامتگاه: اقامتگاه هرشخصی عبارت است از محلی که شخص درآنجا سکونت داشته ومرکز مهم امور اونیز درآنجا باشد واگرمحل سکونت شخصی غیر ازمرکز مهم امور اوباشد مرکز امور اواقامتگاه محسوب می شود.

تعریف ابلاغ واقعی : وقتی موضوع ابلاغ طبق تشریفات قانونی درمورد اشخاص حقیقی به شخص مخاطب یا به اشخاصی درشخص حقوقی مسئولیت وصلاحیت وصول ورقه را دارند توسط مأموری که مسئول اجرای امرابلاغ باشد تحویل و رسید اخذ ومراتب گزارش گردد ابلاغ واقعی حادث می شود.

ابلاغ قانونی: ابلاغ به شخص غیر ازمخاطب فیزیکی ابلاغ قانونی است ازجمله: امتناع مخاطب ازدریافت برگه ابلاغ والصاق نسخه ثانی ورقه ابلاغ، عدم حضور مخاطب وشناسایی محل و الصاق اخطاریه ،استنکاف بستگان وخادمان

مخاطب والصاق اخطاریه، عدم حضور بستگان یا خادمان والصاق اخطاریه ، سابقه ابلاغ درپرونده قضائی ، مخاطبان غیر محصور، امتناع مأمورین دولتی در دریافت اخطاریه در ابلاغ به ادارات دولتی ومؤسسات عمومی خدمات عمومی ونهادها و ارگانها، امتناع مسئولین اشخاص حقوقی غیردولتی والصاق اخطاریه، ابلاغ به مسئولین زندان درحالیکه زندانی در زندان حضور دارد.

برخی اوراق مشمول قواعد ابلاغ: اخطاریه منضم به دادخواست بدوی وضمائم متصله ، اخطاریه دعوت به جلسه دادرسی برای جلسات بعدی ، اظهارنامه، احضاریه(گواه ، متهم، مطلع)، حکم دادگاه بدوی یا تجدیدنظر (دادنامه) قراردادگاه(تامین خواسته، دستورموقت) ، اجرائیه ، اوراق واخطاریه ها و احکام وقرارهای دیوان عدالت اداری، واخواست اسناد تجاری.

*نکته : مأمورین محترم ابلاغ توجه نمایند که ابلاغ قرارتأمین خواسته یا قرار دستور موقت به فوریت انجام می گیرد ومأمور مکلف است تا بلافاصله پس از وصول اوراق نهایتاً ظرف مهلت24 ساعت نسبت به ابلاغ واعاده نسخه ثانی قرار موصوف اقدام نماید.نمونه فرمهای شماره(3 و4)

نکات مهم وقابل توجه:

مسئولیت مدنی وجزایی مأمور ابلاغ: مطابق ماده 540 ق.مجازات اسلامی:«چنانچه تصدیق نام خلاف واقع موجب ضرر شخص ثالث باشد یا آنکه خسارتی برخزانه دولت وارد آورد مرتکب علاوه برجبران خسارات وارده به شلاق تا74 ضربه یا به دویست هزار تا دومیلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهدشد.»

بنابراین ابلاغ غیر واقعی موجب به وجود آمدن مسئولیت جهت جبران خسارت مادی مخاطب ومجازاتهای کیفری مأمور ابلاغ خواهد بود.

مسئولیت اداری مطابق قانون تخلفات اداری: چنانچه مشخص شودکه مأمور ابلاغ نسبت به ابلاغ صحیح اخطاریه تعلل ویا تقصیری نموده مطابق قانون رسیدگی به تخلفات اداری به جهت اعمال و رفتار وخلاف شئون

شغلی واداری ونقض قوانین ومقررات وتعلل درانجام امور قانونی وکم کاری یا سهل انگاری در انجام وظایفه محوله و ارائه گزارش خلاف واقع به مجازات اداری ازمرحله اخطارکتبی تا انفصال دائم ازخدمات دولتی محکوم می گردد./الف

نکات لازم الرعایه توسط موزعین اوراق قضائی دادگستری کرج

باتوجه به اشکالات موجود درامر ابلاغ اوراق قضائی واهمیت این اوراق در روند رسیدگی به پرونده های دادگستری دراسرع وقت نسبت به رفع اشکالات ذیل اقدام فرمائید.

الف) رعایت ماده 82 قانون آئین دادرسی مدنی.

1- مهر ومندرجات آن، نام و نام خانوادگی مأمور ابلاغ، نام ونام خانوادگی کسی که اخطاریه به اوابلاغ شده وهمچنین سمتش نسبت به مخاطب بایدخوانا و روشن شود.

2- تاریخ ابلاغ باتمام حروف نوشته شود.

3- مهرمنقوش به نام مأمور بدون امضاء اوفاقدارزش قانونی است.

4- مهرابلاغ باید درجای خالی اوراق درج شود، از زدن مهردرمتن نوشتجات جداً خودداری شود.

ب) کلیه اوراق قضائی که به صورت الصاقی ابلاغ می شود باید درمحل ابلاغ چسبانده شود و ازانداختن به داخل منزل خودداری شود.

ج) درصورتی که مخاطب سابقه ابلاغ داشته باشد باید مطابق ماده 79 قانون مذکور درنشانی قبلی اخطاریه ابلاغ شود اعاده برگ اخطار براساس ماده72 خلاف قانون است.

د) تلاش لازم جهت شناسائی مخاطب به عمل آید، حتی المقدور ابلاغ واقعی صورت گیرد.

ذ) ابلاغ اوراق قضائی برابرماده 69 قانون مذکوربه مستاجر وهمسایه فاقدوجاهت قانونی است، فلذا به بستگان یا خادمان مخاطب ابلاغ شود.

ر) باتوجه به اینکه دفاتر و وکلای رسمی دادگستری درتعطیلات رسمی بسته می باشند حتی المقدور ازابلاغ اوراق قضائی در این روزها خودداری شود.

ز) ابلاغ قرارهای تأمین خواسته ودستور موقت ظرف 72 ساعت انجام و اعاده شود.

ط) مطابق ماده 65 قانون مذکور فاصله بین ابلاغ وقت به اصحاب دعوا و روزجلسه کمتراز 5 روز نباید باشد.

ظ) عدم رعایت مقررات قانونی درامر ابلاغ قضائی تخلف است وباخاطی بلاخص گزارش کنندگان خلاف واقع برخورد قانونی به عمل خواهد آمد.

 منبع : http://ns-derakhshan.ir

نویسنده درخشان


برچسب‌ها: ابلاغ اوراق قضایی
ادامه مطلب
نوشته شده در تاريخ یکشنبه ۱۳۹۱/۰۷/۰۹ توسط محمدرضا متین فر
تمامی حقوق این وبلاگ محفوظ است | طراحی : پیچک