ـ دكتراي دولتي در حقوق خصوصي از دانشكده حقوق و علوم اقتصادي دانشگاه اكس – مارسي Aix- Marseilles – ۵۰ – ۱۳۴۵
تجربيات كاري:
- استاد تمام وقت دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران از سال ۱۳۵۰ تا كنون
انتشارات :
الف) تأليف:
۱) جزوات درسي:
۲) مقالات:
۱۶ مقاله در زمينه هاي حقوق تجارت و تجارت بينالملل در نشريات و مجلات مختلف از جمله، نشريه دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران، مجله كانون وكلاي دادگستري مركز، مجله دفتر خدمات حقوق بين المللي و مجله قضايي و حقوقي دادگستري
ب) ترجمه :
كتاب:
Principales of international Commercial Contracts from institut International Pour l’Unification du Droit prive (Rome)
حقوق اتحاديه اروپا – با همكاري دكتر وحيد اشتياق و دكتر پرويز پرويزيان سال انتشار ۱۳۸۰
European Union Law – Nutshells – By Mike Cuthbert, London- Sweet and Maxwell ۲۰۰۰
آشنايي با زبانهاي خارجي: انگليسي ، فرانسه و عربي
زمينة مشاوره و وكالت: حقوق تجارت و قراردادهاي تجاري بينالمللي
بهروز اخلاقى، حقوقدان و استاد دانشگاه، متولد ۱۳۱۶ بندر تركمن.
اخذ مدرك ديپلم در سال ۱۳۴۰ از دبيرستان بوعلى سيناى تهران.
اخذ مدرك ليسانس قضايى از دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران، ۱۳۴۳.
اتمام دوره دكتراى حقوق خصوصى از دانشگاه تهران، ۱۳۴۴.
اخذ مدرك دكتراى حقوق خصوصى از دانشكده حقوق و علوم اقتصادى
اكس مارسى (Aix- Marseills) فرانسه در سال ۱۳۵۰.
معاون آموزشى و پژوهشى دانشكده حقوق دانشگاه تهران، ۵۳-۱۳۵۰.
رئيس كتابخانه دانشكده حقوق دانشگاه تهران، ۱۳۵۵.
مدير گروه حقوق عمومى دانشكده حقوق دانشگاه تهران، ۵۷-۱۳۵۵.
استاديار دانشكده حقوق دانشگاه تهران در سال ۱۳۵۰.
دانشيار دانشكده حقوق دانشگاه تهران از سال ۱۳۵۵ تاكنون.
عضو انجمن بين المللى وكلاى دادگسترى (IBA)
عضو كانون وكلاى دادگسترى آمريكا (ABA)
عضو انجمن حقوقى آسيا و اقيانوسيه (Law Asia).
عضو مركز مطالعات حقوق بين المللى (CILS)
عضو كنسرسيوم حقوق تجارت بين الملل (IBLC)
مؤسس و مدير انجمن حقوق خصوصى ايران از سال تأسيس (۱۳۷۵) تاكنون.
عضو كانون وكلاى دادگسترى مركز از سال ۱۳۶۰ تاكنون.
تأليف جزوات درسى متعدد و تحقيق و ترجمه كتابهاى «اصول قراردادهاى بين المللى»، «حقوق اتحاديه اروپا» و «حقوق تجارت بين الملل».
او به همراه چند استاد برجسته ديگر حوزه حقوق دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران جزو «شاگردان مكتب آقا» محسوب مى شوند.
بهروز اخلاقى متولد ۱۳۱۶ بندر تركمن است و تحصيلات ابتدايى اش را هم در آن سامان به اتمام رسانده. پدرش با توجه به اينكه در سازمان تازه تأسيس راه آهن استخدام شده و مأموريت يافته بود به آن ديار نقل مكان مى كند و مشغول به كار مى شود. بهروز اولين پسر و فرزند خانواده از هفت فرزند خانواده است. چهار برادر ديگر او در كشورهاى ديگر رحل اقامت افكنده اند. اما اولين برادر ارشد نتوانسته خود را راضى به مهاجرت از كشور كند. اگرچه به راحتى امكان چنين اقامتى داشته ولى شايد عشق و علاقه او به ميهن پهناورش، او را اين چنين پايبند موطن آبا و اجدادى اش نموده است.
نادر اخلاقى ششمين فرزند خانواده و برادر بهروز فارغ التحصيل دانشگاه سوئد و مهندس ارشد شركت نوكيا است و در پروژه نسل سوم تلفن همراه آن شركت در كپنهاگ كار مى كند و حسن اخلاقى فرزند آخر خانواده، باز فارغ التحصيل سوئد است و مشغول به كار در شركت اريكسون و نماينده و مدير اجرايى پروژه هاى اريكسون در هند، چين، تايوان، هنگ كنگ و ايران و در زمانى كه صحبت از راه اندازى پروژه موبايل ايران بوده، او به عنوان نماينده شركت در ايران تلاش مى كند امتياز اين راه اندازى را كسب كند و با اعطاى امتياز به شركت نوكيا، او به سوئد مراجعه مى كند و اگر شركت تركيه اى ترك سل در زمينه راه اندازى اپراتور دوم تلفن همراه سهم اساسى ايفا كند شركت اريكسون را سهيم مى نمايد و بهروز اخلاقى وكيل شركت ترك سل در تلاش است تا زمينه ايفاى نقش شركت ترك سل را در قالب شركت ايران سل فراهم كند.
بهروز اخلاقى به ياد مى آورد كه در دوره دبستان در رشته ورزشى پينگ پنگ فعال بوده و در زمينه زيبايى اندام هم كار مى كرده و البته به ياد دارد كه هر يك از پايه هاى ۶ گانه دوره ابتدايى را در يكى از شهرهاى شمال كشور طى نموده است. به علت ابتلاى او به بيمارى تب مالت، پدرش مجبور مى شود به تهران بيايد و درواقع خانواده آنها تن به مهاجرت ديگر بدهند و بهروز دوره متوسطه را در دبيرستان بوعلى سيناى تهران سپرى مى كند. دبيرستانى كه دانش آموزان اش آن را دانشگاه بوعلى سينا ناميده اند؛ به خاطر آزادى رفت و آمد به كلاسهاى درس. ياد مدير مدرسه - آقاى چمنى - را بعد از چند دهه گرامى مى دارد. مى گويد: «به من مى گفت با اين علاقه اى كه تو به ادبيات و علوم انسانى دارى روزى شايد رجلى خواهى شد» و با مزاح ادامه مى دهد:«پيش بينى اش درست نبود».
درسال ۱۳۳۶ تحصيل در رشته هاى حقوق و همچنين زبان و ادبيت فرانسه را به موازات هم در دو دانشكده حقوق و ادبيات دانشگاه تهران شروع مى كند ولى در سال سوم به ناچار مجبور مى شود به دليل ممنوع بودن تحصيل در دو رشته، رشته زبان فرانسه را ناتمام بگذارد و تحصيل در رشته حقوق را ادامه دهد. در سال ۱۳۴۰ تحصيل در مقطع دكتراى حقوق خصوصى را آغاز مى كند. در سال ،۱۳۴۳ در آزمون بورسيه اعزام به خارج موفقيت حاصل مى كند. بورسيه اى كه توسط انجمن فرهنگى ايران و فرانسه ترتيب داده شده بود و يكى از شروط آن آشنايى به زبان فرانسه بود.
اخلاقى بدون دفاع از تز دكترايش در دانشگاه تهران، با هواپيما به فرانسه مى رود تا در دانشگاه اكس - مارسى در جنوب آن كشور دكتراى حقوق خصوصى بخواند و موفق هم مى شود معتبرترين نوع دكترا درفرانسه يعنى دكتراى دولتى كه عمدتاً به اتباع آن كشور اعطا مى شود دريافت كند و به ايران مراجعت كند، در دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران عضو هيأت علمى شود و تا اكنون يعنى به مدت ۳۴ سال صرفاً در اين دانشكده به تدريس حقوق هوايى و تجارت و تجارت بين الملل بپردازد و آنچنان مهارتى در اين حوزه ها پيدا كند كه دانشكده حقوق تهران به اسم كمبود نيروى انسانى مجرب به تقاضاى بازنشستگى او جواب رد بدهد.
«سى و چهار سال است كه من در خدمت دانشكده حقوق دانشگاه تهران هستم. افتخار دارم كه دين خودم را به اين دانشكده ادا مى كنم. چند سالى است كه پى در پى تقاضاى بازنشستگى كرده ام ولى چون مى گويند استاد دوره دكترا و فوق ليسانس به اندازه كافى نيست با تقاضاى من مخالفت مى شود. اميدوارم كه امسال موافقت كنند.» او در فرانسه از تزش با عنوان «سازمان هواپيمايى كشور و آمايش سرزمين» دفاع مى كند. درزمانى كه اخلاقى از تزش دفاع مى كند چند فرودگاه تهران، آبادان، مشهد و اصفهان در ايران داير بوده اند و اين دانشجوى ايرانى به اين نتيجه مى رسد كه براى توسعه اقتصادى و ارتباطات كشور بايد دست كم ۳۰ فرودگاه در كشورمان تأسيس شود.
مى گويد احداث راه آهن سراسرى ايران باعث شد شهرهاى متروك و يا حتى كوچكى مثل سارى رونق و شكوفايى پيدا كند.
مشكل اقتصادى نبودن احداث فرودگاهها را در شهرهاى كم جمعيت اينگونه توجيه مى كند: «مسلم است كه دولت بايستى براى جبران عقب ماندگى شهرهاى كوچك هزينه كند. ساخت يك فرودگاه وسيله اى مى شود براى رفت و آمدها و راه اندازى پروژه ها. مثلاً عسلويه يك نقطه پرت دورافتاده در جنوب بود ولى با احداث فرودگاه و فعاليت شركتهاى خارجى در پروژه پارس جنوبى، بزرگترين رقم درآمدى كشور در آنجا كسب مى شود. همين جور مى توانست براى ساير شهرها باشد.»
اما «شاگردان مكتب آقا» چه كسانى هستند و آن «آقا» چه كسى بوده؟
دكترا خلاقى، دكتر عراقى، دكتر آشورى، دكتر دروديان، دكتر محمدى، دكتر كاتوزيان، دكتر صفايى و دكتر الماسى برخى از استادان شاخص كنونى دانشكده حقوق دانشگاه تهران هستند كه روزگارى در همين دانشكده، شاگردان آيت الله سنگلجى بوده اند. «مرحوم سنگلجى روحانى تمام عيارى بود و بى نياز از مناصب دولتى. عشق مى ورزيد به دانش فقه، دانشكده و دانشجويان و بسيار شوخ بود و همه ما را تحت تأثير قرار داد. علاوه بر محيط دانشكده، منزلى داشت كه اسمش رواق بود و بچه ها مى رفتند روزهاى تعطيل در رواق و گفت وگو و مباحثه داشتند. او بزرگترين تأثير را بر من و بر همه ما گذاشت.» از دكتر سيد حسن امامى هم به نيكى ياد مى كند.
|
|
|
«دكتر امامى استاد مسلم حقوق مدنى بود و امام جمعه تهران. واقعاً نمونه تقوا و فضيلت و دانش بود. زمانى نماينده مجلس بود و بعداً خودش را از سياست كنار كشيد و آمد صرفاً در دانشكده حقوق با بچه ها سرو كله مى زد.» نام استاد راهنماى فرانسوى اش را به ياد مى آورد: دو.لاپرادل (Dela Pradelle)؛ استاد حقوق هوايى و حقوق و حقوق بين الملل عمومى كه متخصص مسائل هواپيمايى بوده و اخلاقى هم به همين دليل او را به عنوان استاد راهنماى خود برمى گزيند.
«يكى از خصوصياتش اين بود كه هميشه مى گفت من عاشق ايرانم و وقتى دوره دكترا در دانشكده حقوق تأسيس شد از ايشان دعوت كردند براى افتتاح دوره دكتراى حقوق بين الملل عمومى را در اولين دوره درس بدهد.»
استاد شاخص ديگر او در فرانسه پروفسور ادينه (Audinet) بوده؛ استاد حقوق بين الملل خصوصى. «دو سه سال پيش كه به اتفاق همسر و بچه هايم رفتيم، توفيق ملاقاتش را پيدا كردم. پدرش هم در دانشگاه اكس مارسى سابقه تدريس داشت.»
در مورد عزيمتش به فرانسه و آغاز به تحصيل در دانشگاه اكس مارسى با توجه به اينكه آن سفر، اولين سفر خارجى اش بوده، مى گويد:
«خوشبختانه وقتى وارد پاريس شدم يكى از همكلاسى هاى سابقم كه دو سه سال قبل از من رفته بود پيدايش كردم. من غريب را دريافت. ديد من هاج و واجم. مرا برد و بعضى خيابان هاى معروف پاريس را نشانم داد و گفت نترس آنجور درسها هم سنگين نيست. مدتى در پاريس بودم و بعد با قطار به جنوب فرانسه رفتم.»
حاصل چند دهه تدريس در دانشكده حقوق دانشگاه تهران و به اعتبار بيش از ۲۰ سال وكالت پروژه ها، دعاوى و پرونده هاى عظيم حقوقى اين مى شود كه كلاسهاى او صرفاً جنبه نظرى به خود نمى گيرد. او به عنوان مؤسس دفتر حقوقى بين المللى، شاگردانش و ديگر دانشجويانى كه با علاقه مندى در كلاسهاى او حاضر مى شوند را از تجربه هاى عملى حقوقى خود بى نصيب نمى گذارد.
بهروز اخلاقى آدم خونگرم و با محبتى است كه ۴ ساعت تدريس در هفته و با حقوق ماهيانه پانصدهزارتومان را تداوم داده. هر چندكه او مى تواند با مشاوره دادن به شركتهاى خارجى با هر ساعت ۲۵۰ دلار حق مشاوره و وكالت بيش از اينها ثروت اندوزى كند ولى او درس دادن در دانشكده حقوق دانشگاه تهران را اداى دين مى داند. اداى دين به دانشگاهى كه در جوانى در آنجا در رشته حقوق تحصيل نموده است. بزرگترين پرونده بين المللى كه او وكالت آن را به عهده داشته در ارتباط با خريد يك ميليارد و سيصدميليون دلارى خريد تسليحات نظامى رژيم سابق از آمريكا است كه با وقوع انقلاب در ايران، دارايى كشور ما بلوكه مى شود و آن تسليحات هم به ايران داده نمى شود.
اخلاقى مى گويد مطابق بيانيه الجزيره ما مى توانستيم در مقابل شكايت هاى شركت هاى آمريكايى، دادخواست متقابل بدهيم. آنها مدعى بودند انقلاب ايران، بزرگترين سرمايه گذارى هاى شان را در نيروگاهها، فرودگاهها، مخابرات و بنادر ايران و مصادره آنها برباد داده اند. در نتيجه آنها ادعاى خسارت داشتند. «ما فقط جوابگو بوديم. كار ما عبارت بود از دفاع از حقوق ايران و تقليل مطالبات. بعضى از دعاوى را با اين عنوان كه قابل استماع نيست توانستيم رد كنيم.»
در پاسخ به اين سؤال كه «شما به عنوان وكيل شركت ترك سل، اگر تضادى بين منافع ملى و منافع آن شركت به وجود بيايد به عنوان يك ايرانى چه كار مى كنيد؟» مى گويد: «تضادى تا حالا مشاهده نشده. خوشبختانه اين پروژه در ابتدا در قالب قانون تشويق و حمايت از سرمايه گذارى خارجى قرار گرفت و شركت ترك سل با شركاى خارجى اش، صاحب ۷۰ درصد سرمايه ايران سل شد. در مجلس شوراى اسلامى قانون ايران سل تهيه شد. مسائل امنيتى آن به شوراى عالى امنيت ملى سپرده شد و مسائل اقتصادى به شوراى اقتصاد و مسائل فركانس ها و جنبه هاى عام مخابراتى كه احتمال شنود هست به وزارت ارتباطات. بنابراين نهايت دقت شد تا منافع ملى ايران تأمين شود. اگر قرارداد به مراحل نهايى برسد تا چند سال آينده ۱۴ ميليون شماره تلفن همراه به بازار ايران با قيمت ۱۵۰ هزارتومان عرضه مى شود. مطابق قوانين وزارت ارتباطات ايران نبايد نرخ مكالمه هم كمتر يا بيشتر از ۲۰ درصد نرخهاى مصوب باشد.» اين حقوقدان و استاد دانشگاه از اينكه كشور ما، رتبه اول را در فرار مغزها دارد اظهار نگرانى مى كند. او كه خود مى توانسته در خارج از كشور هم به كار مشغول شود و كشور را ترك كند چنين كارى نكرده. «ما گفتيم در اين كشور زاده شده ايم و در همين كشور هم مى مانيم.»
يكى از پسرانش در رشته حقوق از دانشگاهى در آمريكا فارغ التحصيل شده و قرار است در يك مؤسسه حقوقى در واشنگتن در زمينه وكالت اختراعات كارآموزى كند و بعد از يك سال به ايران بيايد. «قرار بر اين بوده كه در آنجا كارآموزى كند و با سيستم دعاوى عملى آشنا شود و بعد از بازگشت به ايران، من و همسرم اين دفتر حقوقى را به ايشان بدهيم و از ايشان تقاضاى بازنشستگى كنيم.»
آيا دانشگاه تهران حاضر خواهد شد دكتر اخلاقى را بعد از ۳۴ سال تدريس و تربيت چندين نسل از دانشجويان رشته حقوق بازنشسته كند؟ بايد منتظر ماند و ديد چنين چيزى رخ مى دهد يا نه، ولى چندين دهه علم آموزى و تحقيق و تدريس دكتر اخلاقى درخور سپاس و ستايش است.
ادامه مطلب
